سرطان کلیه یکی از انواع سرطان های شایع دستگاه ادراری بوده که از سلول های کلیه آغاز می شود و به سایر نقاط بدن گسترش می یابد. این بیماری اغلب در مراحل اولیه علائم خاصی ندارد و به طور تصادفی در هنگام انجام آزمایش های تصویربرداری تشخیص داده می شود. اما چه عواملی باعث بروز سرطان کلیه می شوند و چگونه میتوان این بیماری را زودتر شناسایی و درمان کرد؟ در این مقاله به بررسی کامل سرطان کلیه، علائم، دلایل بروز، انواع، روشهای پیشگیری و تشخیص این عارضه می پردازیم پس با ما همراه باشید.
سرطان کلیه چیست؟
سرطان کلیه نوعی بیماری بدخیم بوده که در اثر رشد غیرطبیعی و کنترل نشده سلول ها در یکی از کلیه ها یا هر دوی آنها به وجود می آید. کلیه ها دو اندام لوبیایی شکل به اندازه یک مشت هستند که در دو طرف ستون فقرات و در پشت شکم قرار گرفته اند و وظیفه تصفیه خون و تولید ادرار را بر عهده دارند.
اما وقتی سلول های کلیه از چرخه طبیعی رشد و مرگ خارج شوند و بدون نیاز به تولید، شروع به تقسیم و تکثیر کنند، توده ای از سلول های غیرطبیعی یا همان تومور ایجاد می شود که ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد. شایع ترین نوع سرطان کلیه در بزرگسالان، سرطان سلول کلیوی (RCC) است که حدود 90% موارد را شامل می شود.
علائم سرطان کلیه
لازم به ذکر است سرطان کلیه در مراحل اولیه بدون علائم و بی سر و صدا پیشرفت می کند. زمانی این بیماری رخ می دهد که سلول های کلیه شروع به رشد غیرقابل کنترل کرده و توده ای سرطانی را تشکیل می دهند. بسیاری از موارد سرطان کلیه به طور اتفاقی و هنگام انجام آزمایش ها یا تصویربرداری هایی که برای دلایل دیگر انجام می شود، کشف می شوند. اما با بزرگ شدن تومور یا گسترش آن به دیگر نقاط بدن، علائم کم کم ظاهر می شوند. در ادامه به مهمترین علائم سرطان کلیه اشاره می نماییم:
- عرق کردن شبانه
- افزایش فشار خون
- کم خونی و فقر آهن
- از دست دادن اشتها
- وجود خون در ادرار
- کاهش وزن بدون علت
- افزایش سطح کلسیم خون
- خستگی مفرط و بی حالی
- اختلال در بینایی یا سردرد
- تب مکرر بدون دلیل خاص
- تنگی نفس یا درد قفسه سینه
- احساس سفتی در شکم یا پهلو
- درد مداوم یا مبهم در پهلو یا کمر
- دفع مکرر ادرار به ویژه در شب
- درد استخوان ها (در مراحل پیشرفته
- وجود توده یا برجستگی در پهلو یا پشت
- تغییر رنگ ادرار به صورتی، قرمز یا قهوه ای
بیشتر بخوانید: سرطان روده بزرگ چیست؟
دلایل بروز سرطان کلیه
سرطان کلیه از جمله بیماری هایی بوده که علت دقیق بروز آن هنوز به طور کامل مشخص نشده اما تحقیقات پزشکی نشان داده اند که مجموعه ای از عوامل خطر، ابتلا به این نوع سرطان را افزایش می دهند. این بیماری زمانی رخ می دهد که سلول های کلیه دچار اختلال در عملکرد ژنتیکی شده و بدون توقف رشد کرده و تقسیم می شوند. به طور کلی علت بروز این عارضه به شرح زیر است:
- جنسیت
- سن بالا
- سیگار کشیدن
- فشار خون بالا
- دیالیز طولانی مدت
- چاقی یا اضافه وزن
- سابقه خانوادگی سرطان کلیه
- پرتودرمانی برای بیماری های دیگر
- تغییرات ژنتیکی یا جهش های سلولی
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض کادمیوم و آزبست
- مصرف طولانی مدت داروهای مسکن خاص مانند فناستین
- بیماری های ژنتیکی خاص مانند فون هیپل-لیندو، سندرم برت-هاگ-دوب، توبروز اسکلروزیس
روشهای تشخیص کانسر کلیه
بهتر است بدانید سرطان کلیه تا مدت ها بدون علائم باقی می ماند و به طور پنهان در بدن رشد می کند. تشخیص زودهنگام این بیماری نقش بسزایی در موفقیت درمان و افزایش شانس بهبودی دارد. به همین دلیل، پزشکان برای ارزیابی دقیق از روشهای مختلفی استفاده می کنند تا وجود یا عدم وجود توده سرطانی را مشخص کرده و مرحله بیماری را تعیین کنند. حال در ادامه به برخی از مهمترین روشهای تشخیص این عارضه اشاره می نماییم:
- آزمایش خون
- سونوگرافی کلیه
- آزمایش تجزیه و تحلیل ادرار
- تصویربرداری ام آر آی (MRI)
- شرح حال پزشکی و معاینه فیزیکی
- نمونه برداری از بافت کلیه (بیوپسی)
- سی تی اسکن (CT Scan) با یا بدون ماده حاجب
بیشتر بخوانید: سرطان سینه چیست؟
روشهای درمان سرطان کلیه
درمان سرطان کلیه به عواملی مانند مرحله بیماری، نوع تومور، سلامت عمومی و وجود یا عدم وجود متاستاز بستگی دارد. برای انتخاب بهترین روش درمانی، مشاوره با بهترین جراح انکولوژی تهران الزامی است. بهتر است بدانید هدف از درمان، حذف کامل تومور، حفظ عملکرد کلیه در صورت امکان و جلوگیری از گسترش سرطان است. روشهای درمان سرطان کلیه به شرح زیر است:
درمان های جراحی
- جراحی باز
- جراحی رباتیک
- جراحی لاپاراسکوپیک
- نفرکتومی کامل (رادیکال)
- نفرکتومی جزئی (حفظ کلیه)
درمان های غیرجراحی
- ایمونوتراپی
- درمان دارویی هدفمند
- کرایو ابلیشن (انجماد سلول های سرطانی)
- ابلیشن با فرکانس رادیویی (سوزاندن سلول ها)
- درمان نظارتی (برای تومورهای کوچک و کم خطر)
- پیوند کلیه (در صورت از کار افتادن کلیه و عدم متاستاز)
- شیمی درمانی (در برخی موارد خاص و نه به عنوان روش استاندارد)
- جراحی تسکینی برای برداشتن حداکثری توده سرطانی در مراحل پیشرفته
- پرتودرمانی (در موارد خاص برای کنترل علائم یا توده های غیرقابل جراحی)
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، سرطان کلیه با وجود ماهیت پیچیده اش با پیشرفت های چشمگیر در علم پزشکی قابل کنترل و در بسیاری از موارد قابل درمان است. تشخیص زودهنگام، ارزیابی دقیق مرحله بیماری و انتخاب روش درمانی مناسب نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی شما عزیزان ایفا می کند. درمان های موجود از جراحی های پیشرفته تا روشهای غیر جراحی مانند کرایو ابلیشن، درمان های هدفمند و ایمونوتراپی هر یک بسته به شرایط خاص بیمار قابل استفاده هستند. در این مسیر مشاوره با پزشکان متخصص و باتجربه از اهمیت بالایی برخوردار است. دکتر فرزاد واقف داوری، فوق تخصص جراحی سرطان و دارای تجربه گسترده در جراحی های پیشرفته کلیه و دیگر تومورهای شکمی، راهنمایی دقیق و موثری در انتخاب بهترین مسیر درمان برای بیماران مبتلا به این عارضه ارائه می دهد.